فناوری ذخیره‌سازی داده‌ها روز به روز در حال کوچکتر شدن است ، اما گاه و بیگاه این روند جهشی خیره کننده به مرحله بعدی دارد ، درحدی که اکنون ذخیره‌سازی داده‌ها روی یک تک اتم میسر شده است .
محققان آی بی ام توانسته‌اند با مغناطیسی کردن اتم ، سرد کردن آن در هلیوم مایع و ذخیره‌سازی آن در شرایط خلاء یک بیت داده، یک صفر و یک را درون اتم ذخیره سازند . به گفته دانشمندان آی‌بی‌ام این رویکرد جدید شاید از گنجایش خیره کننده‌ای برخوردار نباشد ، اما می‌تواند به تدریج به کاهش ابعاد ابزار ذخیره‌سازی شود ، برای مثال می‌توان با این تکنیک کل آرشیو آی‌تونز یا اسپاتیفای ، حجمی برابر ۳۰ میلیون آهنگ را روی یک کارت اعتباری ذخیره کرد .
محققان در این آزمایش از تکنیک برنده نوبل میکروسکوپی-تونلی-روبشی یا STM استفاده کردند، تکنیکی که از پدیده تونل‌زنی در ماشین‌های کوانتومی بهره می‌برد، پدیده‌ای که در آن الکترون‌ها به درون موانعی رانده می‌شوند تا بتوان الکترونیک را در مقیاس اتمی مورد مطالعه قرار داد. دانشمندان باوجود شرایط خلاء شدید درون STM توانستند با موفقیت یک اتم هلیوم را دستکاری کنند . این میکروسکوپ همچنین از سیستم سردکنندگی هلیومی برخوردار است که در افزودن ثبات به فرایند خوانش و نوشتار مغناطیسی کمک می‌کند .
به لطف محیط کاملا کنترل شده ، محققان توانستند با دقتی بالا دو اتم باردار مغناطیسی را در فاصله یک نانومتر از یکدیگر ثبت کرده و بازخوانی کنند . با کمک گرفتن از میکروسکوپ دانشمندان توانستند جریان برقی را به اتم‌ها وارد کنند که باعث تغییر جهت میدان مغناطیسی آنها می شد تا عملکردی مانند یک هارد درایو عادی پیدا کند ، البته در مقیاسی بسیار کوچکتر .
هارددرایو‌های مدرن برای ذخیره یک بیت داده از ۱۰۰ هزار اتم استفاده می‌کنند و از همین نقطه می‌توان به تفاوت بزرگ میان تکنیک جدید و شیوه های رایج ذخیره‌سازی پی برد . محققان معتقدند با استفاده از این تکنیک می‌توان درایو‌هایی ۱۰۰۰ برابر متراکم‌تر از هارد درایو‌های کنونی را تولید کرد. اگرچه پیش از این نیز تلاش‌هایی در راستای ذخیره‌سازی داده روی تک اتم صورت گرفته‌بود ، اما نتیجه این آزمایش بادوام‌ترین و کوچک‌ترین مقیاس ممکن را در پی داشته است . جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریۀ nature منتشر شده است .